Η θεωρία του, που αργότερα ονομάστηκε μεσμερισμός, υποστήριξε την ύπαρξη μιας δύναμης παρόμοιας με τον μαγνητισμό, ικανή να προκαλέσει βαθύ ύπνο στον ανθρώπινο οργανισμό (υπνωτισμος).
Το ονόμασε «ζωικό μαγνητισμό», θεωρώντας ότι θα μπορούσε επίσης να έχει θεραπευτικές ιδιότητες.
Η θεωρία προσέλκυσε πολλούς θιασώτες κατά την περίοδο 1780 έως 1850, και συνέχισε να έχει κάποια επιρροή μέχρι το τέλος του αιώνα.
Το 1843, ο Σκωτσέζος παθολόγος James Braid πρότεινε τον όρο ύπνωση αναφερόμενο σε μια πρακτική που προέρχεται από το «ζωικό μαγνητισμό». Σήμερα, η έννοια του μεσμερισμού έχει ταυτιστεί με τον υπνωτισμό.
Λόγω της εχθρότητας που εξέφρασαν οι αρχές απέναντι στις θεωρίες του, ο Mesmer κατέφυγε στο Παρίσι. Ακόμα και στη γαλλική πρωτεύουσα, ωστόσο, οι πρακτικές του σύντομα απαγορεύτηκαν. Μετακόμισε στην Ελβετία και τελικά πάλι στην Αυστρία.
Ιδρυτης μιας νέας θεραπευτικής πρακτικής εμπνευσμένης από τις αρχές του αποκρυφισμού, ο Franz Anton Mesmer το 1775 περιέγραψε τις πιθανές ιατρικές εφαρμογές του, δείχνοντας ότι είχε θεραπεύσει πολλούς παριζιάνους ασθενείς χάρη σε αυτό.
Το 1784 ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ συγκρότησε μια Επιτροπή από επιστήμονες και γιατρούς να διερευνήσουν τις μεθόδους του Mesmer. Μεταξύ των μελών της Επιτροπής ήταν ο Αμερικανός εφευρέτης και πολιτικός Βενιαμίν Φραγκλίνος (Benjamin Franklin) και ο Γάλλος χημικός Αντώνιος Λαβουαζιέ (Antoine-Laurent Lavoisier).
Ανέφεραν ότι Mesmer δεν ήταν σε θέση να υποστηρίξει επιστημονικά τους ισχυρισμούς του, και από τότε το "μεσμεριστικό' κίνημα αποδυναμώθηκε, ο ίδιος περιήλθε σε κατάσταση ανυπολυψίας και διήγε την υπόλοιπη ζωή του στην αφάνεια.
Αργότερα, ορισμένες πτυχές του Μεμερισμού επανεκτιμήθηκαν στο πλαίσιο της ύπνωσης και στη θεραπεία ορισμένων ασθενειών.
