Η ηθική της επικοινωνίας
Το δοκίμιο του J.Habermas, κυριότερου εκπροσώπου "της δεύτερης γενιάς" της σχολής της Φρανκφούρτης, που παρουσιάζετε σε αυτήν την έκδοση αποτελεί έναν από τους σπουδαιότερους σταθμούς της προσπάθειας θεμελίωσης μιας σύγχρονης ηθικής του Λόγου.
Ο Γερμανός φιλόσοφος και κοινωνιολόγος (εκπρόσωπος της κριτικής θεωρίας) Γιούργκεν Χάμπερμας γεννήθηκε στο Ντίσελντορφ το 1929. Μετά από σπουδές στη Φρανκφούρτη, αναγορεύτηκε υφηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μάρμπουργκ με το έργο Strukturwandel der Offentlichkeit (Αλλαγή δομής της δημοσιότητας, μτφρ. Λ. Αναγνώστου, 1997). Το 1962 εξελέγη καθηγητής φιλοσοφίας στη Χαϊδελβέργη και το 1964 διαδέχτηκε τον Χόρκχαiμερ στην έδρα φιλοσοφίας και κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης. Στη συνέχεια, την περίοδο 1971-1983, διηύθυνε το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ στο Στάρνμπεργκ του Μονάχου. Το 1986 του απονεμήθηκε το βραβείο Λάιμπνιτς και το 1988 εξελέγη μέλος της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών. Είναι επισκέπτης καθηγητής στις ΗΠΑ και έχει δώσει πλείστες διαλέξεις στην Ευρώπη, στην Κίνα και στην Ιαπωνία.
Υποστηρίζει ότι η ανθρώπινη επικοινωνιακή δεξιότητα βασίζεται σε δομές διαπροσωπικής γλωσσικής επικοινωνίας και ότι η επικοινωνία στη σύγχρονη κοινωνία διαταράσσεται λόγω της επικυριαρχίας στην κοινωνική ζωή, στον κρατικό μηχανισμό και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ενός εργαλειακού ορθολογισμού.
Ολότητα και Άπειρο
Ο Άλλος είναι το κλειδί για την κατάκτηση του εαυτού: " μόνο πλησιάζοντας στον Άλλον άνθρωπο παρίσταμαι στον εαυτό μου"(σελ.225) και πιο συγκεκριμένα "είναι εν εαυτώ σημαίνει εκφράζομαι, δηλαδή ήδη υπηρετώ τον άλλο άνθρωπο. Τ
ο βάθος της έκφρασης είναι η καλωσύνη. Είμαι καθ' αυτό- σημαίνει είμαι αγαθός(σελ. 232).
Η σχέση με τον Άλλο "δεν περιορίζει την ελευθερία του Ιδίου. Επισείοντας την ευθύνη της, την εγκαθιδρύει και την δικαιώνει"(σελ.248).
Όμως η εσωτερική ελευθερία δεν είναι αρκετή καθώς "η ελευθερία θα αγκιστρωνόταν στο πραγματικό μόνο χάρη στους θεσμούς(σελ.313).
Μεταφυσική των ηθών
Η "Μεταφυσική των ηθών" (1797), το τρίτο κύριο ηθικό έργο του Καντ έπειτα από τη "Θεμελίωση της μεταφυσικής των ηθών" (1785) και την "Κριτική του πρακτικού Λόγου" (1788), αποτελείται από δύο μέρη: τη "Θεωρία του δικαίου" και τη "Θεωρία της αρετής".
Περιλαμβάνει τη φιλοσοφία του δικαίου, την πολιτική θεωρία και την ηθική, και μάλιστα το ειδικό μέρος της ή την εφαρμοσμένη ηθική.
Το βιβλίο πραγματεύεται θεμελιώδη ζητήματα, όπως: η σχέση δικαίου και ηθικής, η σχέση φυσικού (ή ελλόγου) και θετικού δικαίου, η θεμελίωση του δικαίου και του κράτους, τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι ηθικές αρετές ή αξίες αλλά και τα αντίστοιχα ηθικά ελαττώματα.
Η "Μεταφυσική των ηθών", ένα έργο-σταθμός, αποτελεί την τελική μορφή της πρακτικής φιλοσοφίας του Καντ. Η σημασία της είναι ισοδύναμη με εκείνη των άλλων καντιανών Κριτικών. Το έργο άσκησε καταλυτική επιρροή τόσο στη φιλοσοφία και την πολιτική θεωρία όσο και στη νομοθεσία (λ.χ., επηρέασε τη σύνταξη τόσο των γερμανικών Συνταγμάτων του 19ου και του 20ού αιώνα όσο και του αυστριακού και του γερμανικού Αστικού Κώδικα).
Οικονομία και κοινωνία
Το έργο του Μax Weber που έγινε γνωστό ως "Οικονοµία και κοινωνία" αποτελεί ένα από τα σηµαντικότερα επιτεύγµατα της κοινωνικής επιστήµης στον 20ό αιώνα. Η ελληνική έκδοση, που στηρίζεται στην εγκεκριµένη, έκδοση των Απάντων του διάσηµου Γερµανού στοχαστή, περιλαµβάνει έξι τόµους. Οι τόµοι αντιστοιχούν σε διαφορετικά θεµατικά πεδία, όπως η θρησκεία, το δίκαιο, η πόλη κ.ά.
Ο πέµπτος τόµος περιέχει κείµενα της ώριµης περιόδου του µεγάλου κοινωνιολόγου, που αφορούν τις διάφορες διαστάσεις του εξουσιαστικού φαινόµενου.
Πιο συγκεκριµένα πρόκειται για αναλύσεις στις οποίες παρατίθενται τα δοµικά και ιστορικά στοιχεία της γραφειοκρατικής εξουσίας, του φεουδαλισµού και του πατρογονισµού, της γένεσης και ανάπτυξης του χαρίσµατος, της συγκρότησης της πειθαρχίας ως στοιχείου συστατικού της εξουσίας, της διαδικασίας του εκδηµοκρατισµού στη νεωτερικότητα, της σχέσης κράτους και ιεροκρατίας κ.ά. Με τις παραθέσεις αυτές ο Weber στοιχειοθετεί µια εις βάθος εξέταση της "Εξουσίας", και ταυτόχρονα αναδεικνύει τη σχέση αυτού του επιστηµονικού πεδίου µε άλλα αντίστοιχα, όπως η θρησκεία, το δίκαιο και η οικονοµία.
Το δίκαιο των λαών και η ιδέα της δημόσιας λογικής αναθεωρημένη
Πολλοί υποστηρίζουν πως τα έργα πολιτικής και ηθικής φιλοσοφίας του Ρωλς είναι εφάµιλλα του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη. Μεταξύ των έργων του που προσέλκυσαν την προσοχή είναι η Θεωρία της Δικαιοσύνης και ο ΠολιτικόςΦιλελευθερισµός.
Ως συνέχεια αυτών των κειµένων, δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως το παρόν έργο - καρπός της πιο ώριµης φάσης της πνευµατικής του διαδροµής και ενδεχοµένως το κύκνειο στοχαστικό άσµα του Ρωλς- αποτελεί το σηµαντικότερο κείµενο της φιλελεύθερης σκέψης στον στίβο της πολιτικής φιλοσοφίας των διεθνών σχέσεων.
Ο Ρωλς επεξεργάζεται, µεταξύ πολλών άλλων, την ιδέα ενός διεθνούς "κοινωνικού συµβολαίου", δηλαδή αρχές συµβατές µε τις αρχές του διεθνούς δικαίου για µη επέµβαση και διακρατική ισοτιµία. Αναζητεί επίσης τις ηθικές βάσεις που καθορίζουν τα πολιτικά κριτήρια που ενδεχοµένως οδηγούν σ’ έναν κόσµο πιο δίκαιο και πιο ειρηνικό και προσδιορίζει τα όρια της "λελογισµένης άσκησης εξουσίας".
Δίκαιοι και άδικοι πόλεμοι
Σκοποί, κανόνες, μέσα, εγκλήματα και θεωρία πολέμου 428 π.Χ. - 2003 μ.Χ.
Κάνοντας αρχή από την αρχαία Ελλάδα και τις επιθέσεις των Αθηναίων (των πανίσχυρων για τα δεδομένα της τότε εποχής φορέων μιας Ηγεμονίας) εναντίον των πόλεων της Μήλου και της Μυτιλήνης κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου και φτάνοντας έως τις δολοφονίες αμάχων από τους Αμερικανούς στρατιώτες στο Μι Λάι του Βιετνάμ και πιο πρόσφατα στο Ιράκ, ο Walzer εξετάζει τα πολιτικοστρατιωτικά και ηθικά ζητήματα που περιβάλλουν την πολεμική θεωρία.
Επικεντρώνει την έρευνα και τα συμπεράσματά του σε θέματα που αφορούν σε παραβιάσεις των νόμων περί πολέμου, τέτοιες όπως η διεξαγωγή ενός επιθετικού πολέμου, οι άνευ διακρίσεως δολοφονίες αμάχων (και κυρίως γυναικόπαιδων), τα ομαδικά αντίποινα, οι βιασμοί και οι εξευτελισμοί, η καταπάτηση του δικαιώματος ενός κράτους να παραμείνει ουδέτερο σε μια πολεμική αναμέτρηση, η απάνθρωπη συμπεριφορά έναντι των αιχμαλώτων κ.ο.κ.
Ο συγγραφέας μελετά και αναλύει, με τεχνικές που καθηλώνουν τον αναγνώστη, πολλών ειδών διαμάχες που ξέσπασαν στο διάβα της Ιστορίας και μέσα από τις μαρτυρίες των άμεσα εμπλεκομένων συμμετεχόντων αναδιατυπώνει τις σύγχρονες σκέψεις περί δίκαιου πολέμου. Η παρούσα ελληνική έκδοση, εμπλουτισμένη με φωτογραφικό υλικό, στηρίζεται στην τελευταία (τέταρτη κατά σειρά) έκδοση του αγγλόγλωσσου πρωτότυπου κειμένου και περιλαμβάνει ένα νέο πρόλογο του συγγραφέα μετά τα γεγονότα στο Ιράκ το 2003.
 |  |
 |  |
 |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου