Υπάρχουν ορισμένοι φιλόσοφοι οι οποίοι φαντάζονται ότι έχουμε κάθε στιγμή βαθιά συνείδηση αυτού που αποκαλούμε ΕΑΥΤΟ μας, ότι νιώθουμε την ύπαρξή του και τη συνέχειά του. Είμαστε δε βέβαιοι, πέρα και από την ενάργεια της απόδειξης, για την τέλεια ταυτότητα και απλότητά του.
Το ισχυρότερο αίσθημα, το πιο βίαιο πάθος, υποστηρίζουν οι εν λόγω φιλόσοφοι, αντί να μας απομακρύνει από αυτή την άποψη, απλώς την εδραιώνει ακόμη περισσότερο, κάνοντάς μας να σκεφτούμε ότι επιδρά πάνω στον εαυτό μέσω του πόνου ή της ευχαρίστησης που προκαλεί.
Το να επιχειρήσουμε μια περαιτέρω απόδειξη δια τεκμηρίων στο συγκεκριμένο ζήτημα θα είχε ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση της ενάργειάς του, εφόσον δεν μπορεί να αντληθεί καμία απόδειξη από γεγονός του οποίου έχουμε τόσο βαθιά προσωπική συνείδηση, ούτε είναι δυνατόν να είμαστε βέβαιοι για οτιδήποτε στο βαθμό που αμφιβάλουμε για αυτό.
Το ισχυρότερο αίσθημα, το πιο βίαιο πάθος, υποστηρίζουν οι εν λόγω φιλόσοφοι, αντί να μας απομακρύνει από αυτή την άποψη, απλώς την εδραιώνει ακόμη περισσότερο, κάνοντάς μας να σκεφτούμε ότι επιδρά πάνω στον εαυτό μέσω του πόνου ή της ευχαρίστησης που προκαλεί.
Το να επιχειρήσουμε μια περαιτέρω απόδειξη δια τεκμηρίων στο συγκεκριμένο ζήτημα θα είχε ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση της ενάργειάς του, εφόσον δεν μπορεί να αντληθεί καμία απόδειξη από γεγονός του οποίου έχουμε τόσο βαθιά προσωπική συνείδηση, ούτε είναι δυνατόν να είμαστε βέβαιοι για οτιδήποτε στο βαθμό που αμφιβάλουμε για αυτό.
Ατυχώς, όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί είναι ενάντιοι στην ίδια την εμπειρία την οποία επικαλούνται και δεν έχουμε καμία ιδέα του εαυτού με τον τρόπο που εξηγείται εδώ Από ποια εντύπωση θα μπορούσε να παράγεται αυτή η ιδέα; Η ερώτηση αυτή είναι αδύνατον να απαντηθεί χωρίς να υποπέσουμε σε καταφανείς αντιφάσεις και σε παραλογισμούς.
Ωστόσο πρόκειται για μια ερώτηση που είναι αναγκαίο να απαντηθεί, εάν πρόκειται η ιδέα του εαυτού
να θεωρηθεί σαφής και κατανοητή. Θα πρέπει να υπάρχει μια ορισμένη εντύπωση που να προκαλεί κάθε πραγματική ιδέα. Όμως ο εαυτός ή το πρόσωπο δεν είναι μία συγκεκριμένη εντύπωση, καθώς πρόκειται για κάτι στο οποίο υποτίθεται ότι αναφέρονται πολλές και διάφορες εντυπώσεις και ιδέες μας.
Εάν υπάρχει κάποια εντύπωση που προκαλεί την ιδέα του εαυτού, αυτή η εντύπωση πρέπει να συνεχίζει ίδια και απαράλλακτη καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας, εφόσον ο εαυτός υποτίθεται ότι υπάρχει με αυτόν τον τρόπο. Ωστόσο δεν υπάρχει καμία εντύπωση σταθερή και αμετάβλητη.
Πόνος και ευχαρίστηση, θλίψη και χαρά, πάθη και αισθήματα διαδέχονται το ένα το άλλο, χωρίς να υπάρχουν ποτέ όλα μαζί την ίδια στιγμή. Δεν μπορεί, λοιπόν, η ιδέα του εαυτού να παράγεται από κάποια από αυτές τις εντυπώσεις ή από οποιαδήποτε άλλη, συνεπώς δεν υπάρχει καμία τέτοια ιδέα.
Εάν υπάρχει κάποια εντύπωση που προκαλεί την ιδέα του εαυτού, αυτή η εντύπωση πρέπει να συνεχίζει ίδια και απαράλλακτη καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας, εφόσον ο εαυτός υποτίθεται ότι υπάρχει με αυτόν τον τρόπο. Ωστόσο δεν υπάρχει καμία εντύπωση σταθερή και αμετάβλητη.
Πόνος και ευχαρίστηση, θλίψη και χαρά, πάθη και αισθήματα διαδέχονται το ένα το άλλο, χωρίς να υπάρχουν ποτέ όλα μαζί την ίδια στιγμή. Δεν μπορεί, λοιπόν, η ιδέα του εαυτού να παράγεται από κάποια από αυτές τις εντυπώσεις ή από οποιαδήποτε άλλη, συνεπώς δεν υπάρχει καμία τέτοια ιδέα.
David Hume, A Treatise of Human Nature
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου