Αν και καταγόταν από φτωχή οικογένεια σπούδασε για ένα διάστημα στο Σχολείο του Γουέστμινστερ, πολέμησε μετά ως εθελοντής στις Κάτω Χώρες και επέστρεψε στην Αγγλία για ν’ ασχοληθεί με το θέατρο ως ηθοποιός και συγγραφέας.
Η πρώτη του επιτυχία ήταν το έργο Ο καθένας με τον χαρακτήρα του, μια προσπάθεια προσαρμογής του πνεύματος της ρωμαϊκής κωμωδίας στην αγγλική σκηνή. Ακολούθησε το Ο καθένας έξω από τον χαρακτήρα του, που ήταν παταγώδης αποτυχία. Έγραψε άλλα δύο έργα αμέσως μετά και ασχολήθηκε επί πολύ με τις «μάσκες», αυλικές παραστάσεις με χορούς, μουσική και φανταχτερά κοστούμια, όπου ο ρόλος του ποιητή αν και μικρός, ήταν σημαντικός.
Φυλακίστηκε αρκετές φορές, για φόνο σε μονομαχία, προσβολή των Σκωτσέζων ευγενών και για χρέη, προσηλυτίστηκε στον Καθολικισμό, υπήρξε πότης, γλεντζές ακατάβλητος και πρωταγωνιστής στις θυελλώδεις «ποιητομαχίες» που διεξήγοντο στις «φιλολογικές» ταβέρνες της εποχής, αλλά παρ’ όλα αυτά δεν έχασε την εύνοια της Αυλής. Τα έργα του Βολπόνε και Αλχημιστής κέρδισαν την γενική εκτίμηση και επιζούν μέχρι τις μέρες μας.
Ο Τζόνσον σατιρίζει ανελέητα τα πάθη και ιδίως την απληστία των συγχρόνων του, μαστιγώνει την κοινωνία της εποχής του με όλη την δύναμη του παράφορου χαρακτήρα του. Η πλοκή και οι χαρακτήρες που δημιούργησε αποτέλεσαν πρότυπο για την μετέπειτα αγγλική κωμωδία.
Όπως είναι δημιούργημα υγείας το έργο αυτό, έτσι απαιτεί κι από τον θεατή του την ψυχική αντοχή που εξασφαλίζει η ηθική υγεία. Άνθρωποι που δεν αγαπούν την αλήθεια, την ειλικρίνεια στην πιο ωμή, την πιο κατηγορηματική της μορφή, όλοι εκείνοι που συνήθισαν να χαρίζονται στις συμβατικότητες, να κρύβονται με δειλία πίσω από τους τύπους και τις προλήψεις, να προτιμούν την μαλθακή άγνοια ή την μακαριότητα της ψευτιάς, δύσκολα μπορούν να υποφέρουν την καυστική σάτιρα του Μπεν Τζόνσον. Εδώ χρειάζεται κανείς να έχει κάτι παραπάνω από ευαισθησία. Χρειάζεται να έχει ουσιαστική τιμιότητα».
Άγγελος Τερζάκης
Ο βενετσιάνος άρχοντας Βολπόνε με το ψευδώνυμο «Αλεπού» σηματοδοτεί την πονηριά του ήρωα που ζει βουτηγμένος στις αμαρτίες και στην ηδυπάθεια, πάντα «ερωτευμένος» με τη χλιδή και τον πλούτο. Την ίδια ώρα αυτός και η παρέα του ενδιαφέρονται μόνο για το πώς θα εξαπατήσουν τους συμπολίτες τους. Γραμμένο σε μια εποχή όπου η εμμονή στον αποκρυφισμό και η κυριαρχία των μάγων και των αλχημιστών δεσπόζουν, ο Μπεν Τζόνσον σατιρίζει σκληρά την ανθρώπινη βλακεία. Ο Βολπόνε μαζί με τον υπηρέτη του, τον Μόσκα, έναν νάνο, έναν ευνούχο και ένα ανδρόγυνο έχουν στήσει έναν μηχανισμό εξαπάτησης γνωστών και φίλων, από τους οποίους όχι μόνο υφαρπάζει τις περιουσίες τους, αλλά με τη θέλησή τους τούς οδηγεί στον έσχατο εξευτελισμό. Τι κάνει; Διαδίδει πως θα πεθάνει, προκαλώντας τους την επιθυμία να τον κληρονομήσουν. Αλλά πριν του τα πάρουν, τους τα παίρνει αυτός. Μια «αλεπού», όπως είναι άλλωστε και ο πλήρης τίτλος του έργου: «Βολπόνε ή η αλεπού».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου