Ο Φο γεννήθηκε στο Λεγκιούνο- Σαντζιάνο, καθώς όμως ο πατέρας του ήταν διευθυντής των ιταλικών σιδηρόδρομων οι συχνές μετακινήσεις, λόγω μεταθέσεων, αποτέλεσαν ένα σημαντικό κομμάτι της παιδικής του ηλικίας.
Παιδί ακόμη διδάσκεται την τέχνη της αφήγησης από την γιαγιά του, του ψαράδες και τους φυσητές γυαλιού. Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, τον βρίσκει στην αρχιτεκτονική σχολή του Μιλάνο. Η συμμετοχή του στην ιταλική αντιφασιστική αντίσταση έρχεται ως φυσικό επακόλουθο της δράσης της οικογένειας του.
Από τη συνεργασία του με το θίασο του Στανισλάφσκι θα προκύψει όμως και ένας γάμος! Ο γάμος του Τσέχωφ με την ηθοποιό του Θεάτρου Τέχνης, Όλγα Κνίπερ.
Με το τέλος του πολέμου, ο Φο θα συνεχίσει τις σπουδές αρχιτεκτονικής στο Μιλάνο, ωστόσο σταδιακά αρχίζει και η επαφή του με το θέατρο. Στα «μικρά θέατρα» θα παρουσιάσει τους πρώτους μονολόγους και σύντομα βρίσκεται στο θέατρο του Φράνκο Παρέντι, εγκαταλείποντας την αρχιτεκτονική.
Με την είσοδό του στο χώρο του θεάτρου γνωρίζει και τη γυναίκα που θα τον συντροφέψει στα μελλοντικά βήματα του. Η Φράνκα Ράμε, γόνος θεατρικής οικογένειας, θα αποτελέσει το «έτερο ήμισυ» της ζωής του θεατρικού συγγραφέα.
Το 1951, ο Φο αναλαμβάνει να παρουσιάσει ραδιοφωνική εκπομπή στη RAI. Η έμπνευσή του να μετατρέψει βιβλικές ιστορίες σε σατιρικούς μονολόγους προκάλεσε την αντίδραση των αρχών και την απαγόρευση της εκπομπής. Ήταν η πρώτη φορά που ο Φο λογοκρίνεται, όχι όμως η τελευταία, καθώς –ευτυχώς- δεν κράτησε ποτέ το στόμα του κλειστό.
Το έργο του «Δάχτυλο στο μάτι», προκαλεί την αντίδραση της εκκλησίας, αλλά και την επιδοκιμασία του κοινού. Ο Φο και η ομάδα του κυνηγήθηκαν. Όσο όμως οι αρχές προσπαθούσαν να τον φιμώσουν τόσο το κοινό τον αποθέωνε.
Στα μέσα τις δεκαετίας του ’50, ο Φο «εισβάλει» στο χώρο του κινηματογράφου, γράφοντας σενάρια και συμμετέχοντας σε ορισμένες ταινίες. Τέσσερα χρόνια αργότερα επιστρέφει στο θέατρο ιδρύοντας μαζί με τη σύντροφό του την θεατρική ομάδα «Ντάριο Φο—Φράνκα Ράμε», με την οποία θα πραγματοποιήσει περιοδείες σε ολόκληρη την Ιταλία.
Τα έργα του θα γνωρίσουν μεγάλη επιτυχία και σύντομα σπάνε τα σύνορα της Ιταλίας. Σουηδία και Πολωνία γίνονται οι πρώτες χώρες που «φιλοξενούν» το επαναστατικό πνεύμα του Φο, ενώ η διεθνής αναγνώριση έρχεται μέσα από τη Γιουγκοσλαβία, όταν ανέβηκε στο Ζάγκρεμπ το έργο «Οι Αρχάγγελοι δεν Παίζουν Φλίπερ».
Την ίδια στιγμή, στην Ιταλία ταράσσει τα νερά και προκαλεί πλήθος αντιδράσεων. Το τηλεοπτικό πρόγραμμά του στη RAI, προκαλεί ακόμη και την αντίδραση της ιταλικής μαφίας – σε ένα επεισόδιο αναφέρθηκε στη δολοφονία ενός δημοσιογράφου-, με αποτέλεσμα το πρόγραμμα σταδιακά να λογοκρίνεται και τελικά να διακόπτεται.
Στους διώκτες του Φο εντάχθηκαν στη συνέχεια ακροδεξιοί ακόμη και η κυβέρνηση των ΗΠΑ, η οποία θεώρησε ασέβεια το έργο "La Signora e da buttare" (1967) και απαγόρευσε την έκδοση βίζα στον Φο για πολλά χρόνια. Ένα χρόνο αργότερα θα έρθει η ολική ρήξη του Ιταλού συγγραφέα με το Σοβιετικό κόσμο, όταν θα αντιδράσει για την συντριβή της «Άνοιξης της Πράγας» από τις δυνάμεις του Συμφώνου της Βαρσοβία.
Το 1969, ο Ντάριο Φο ανεβάζει το Mistero Buffo, το οποίο αναγνωρίζεται ως η αρχή του «αφηγηματικού θεάτρου». Θα ακολουθήσουν τα έργα «Ο Τυχαίος Θάνατος ενός Αναρχικού», «Φενταγίν», «Δεν Πληρώνω! Δεν Πληρώνω!», αλλά και ένα τραγικό περιστατικό που θα σημαδέψει το ζευγάρι Φο- Ράμε. Το 1973, η Φράνκα Ράμε απήχθη από νεοφασίστες συνεργάτες των Καραμπινιέρι του Μιλάνου, βασανίστηκε και βιάστηκε. Δύο μήνες αργότερα επέστρεψε στο σανίδι με ακόμη δυναμικότερους αντιφασιστικούς μονολόγους.
Περίπου μία εικοσαετία αργότερα, έχοντας παρουσιάσει αρκετά νέα έργα όπως «Η Μαριχουάνα της Μαμάς», «Όλα για το Σπίτι, Κρεβάτι κι Εκκλησία», «Η Όπερα του Ζητιάνου», «Ο Πάπας και η Μάγισσα», «Το Ανοιχτό Ζευγάρι» κ.α, έχοντας σπάσει την απαγόρευση εισόδου στην Αμερική, ύστερα από αντιδράσεις Αμερικανών συγγραφέων, έχοντας κατακτήσει τέσσερα βραβεία (Σόννινγκ, Premio Eduardo, Όμπι, Agro Dolce), τελικά του απονέμεται το βραβείο Νόμπελ (1997).
Το 2006, ο Ντάριο Φο θα επιχειρήσει να εκλεγεί δήμαρχος του Μιλάνο, υποστηριζόμενος από την «Κομουνιστική Επανίδρυση», ωστόσο συγκεντρώνοντας το 20% των ψήφων δεν θα τα καταφέρει ο ίδιος αλλά η σύζυγός του θα εκλεγεί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου