Οι θεοσοφιστές έχουν διατυπώσει τις θεωρίες τους για το εκπληκτικό μεγαλείο του συμπαντικού κύκλου, που μέσα του ο κόσμος μας και η φυλή των ανθρώπων συνιστούν απλώς τυχαία περιστατικά. Οι υπόνοιες που άφησαν για παράξενα πράγματα που επιβίωσαν μέσα στον χρόνο, αν δεν συγκαλύπτονταν από μια ανούσια αισιοδοξία θα έκαναν το αίμα μας να παγώσει. Αν και δεν προέρχεται απ’ αυτούς η μία και μοναδική ματιά στις κρυμμένες εποχές της αρχαιότητας που μου φέρνει ρίγη όποτε τη σκέφτομαι και με τρελαίνει όταν επανέρχεται στα όνειρα μου. Εκείνο το σύντομο βλέμμα, όπως συμβαίνει με όλα τα τρομαγμένα βλέμματα σε κάτι αληθινό, ήταν μια αναλαμπή που προκλήθηκε από την ακούσια σύνδεση ανόμοιων πραγμάτων – εν προκειμένω, από την ανάγνωση ενός άρθρου σε μια παλιά εφημερίδα και τις σημειώσεις ενός καθηγητή που είχε αποβιώσει. Εύχομαι κανείς άλλος να μη βρει σύνδεση ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο· και, από την πλευρά μου, αποκλείεται για όσο ζω να παράσχω συνειδητά τον συνδετικό κρίκο σ’ αυτή την τόσο φρικτή αλυσίδα. Θεωρώ πως και ο ίδιος ο καθηγητής δεν είχε καμία πρόθεση να μιλήσει για το κομμάτι που γνώριζε και θα είχε καταστρέψει τις σημειώσεις του αν δεν τον έβρισκε απροσδόκητα ο θάνατος.
Οι δικές μου γνώσεις περί του αντικειμένου άρχισαν να διαμορφώνονται τον χειμώνα του 1926-27, όταν πέθανε ο Τζορτζ Γκάμελ Άνγκελ, αδελφός του παππού μου και ομότιμος καθηγητής σημιτικών γλωσσών στο πανεπιστήμιο Μπράουν, στο Πρόβιντενς του Ρόουντ Άιλαντ. Ο καθηγητής Άνγκελ είχε τη φήμη της αυθεντίας στα αρχαία επιγράμματα και η γνώμη του ζητήθηκε πολλές φορές από επικεφαλής διάσημων μουσείων· είναι πιθανό, ως εκ τούτου, αρκετοί να θυμούνται την είδηση του θανάτου του σε ηλικία ενενήντα δύο ετών. Το τοπικό ενδιαφέρον έγινε ακόμη εντονότερο λόγω της ασάφειας που περιέβαλλε τα αίτια που τον προκάλεσαν. Ο καθηγητής ξεψύχησε στον δρόμο για το σπίτι του, έχοντας αποβιβαστεί από το πλοίο που τον έφερε από το Νιούπορτ. Όπως δήλωσαν οι αυτόπτες μάρτυρες, σωριάστηκε ξαφνικά από τη σπρωξιά ενός νέγρου, που από τα ρούχα του φαινόταν ναυτικός και που ανταμώθηκε με τον καθηγητή στην έξοδο ενός από τα κακόφημα και σκοτεινά σοκάκια της απόκρημνης πλαγιάς που βγάζουν πιο σύντομα στο σπίτι της οδού Γουίλιαμς όπου διέμενε ο εκλιπών. Στάθηκε αδύνατο στους γιατρούς να εντοπίσουν μια υποβόσκουσα πάθηση, αν και συμπέραναν, μετά από διαβουλεύσεις στις οποίες η απορία ήταν διάχυτη, πως το μοιραίο επήλθε από μια εξαιρετικά δύσκολη στη διάγνωσή της καρδιακή κάκωση, που προκλήθηκε σ’ ένα άτομο τόσο προχωρημένης ηλικίας από τη βιαστική ανάβασή του στον απότομο λόφο. Τότε δεν είχα ακόμη κανένα λόγο να αμφιβάλλω για την απόφανσή τους, τελευταία όμως έχω την τάση να αναρωτιέμαι για την ορθότητά της – και, για την ακρίβεια, δεν αναρωτιέμαι απλώς.
Καθώς ήμουν ο κληρονόμος και εκτελεστής της διαθήκης του συγγενούς μου –πέθανε άτεκνος και ήταν χήρος– είχα υποχρέωση να εξετάσω με τη δέουσα προσοχή τα χαρτιά που άφησε πίσω· για τον λόγο αυτό μετέφερα το σύνολο των εγγράφων και του υπόλοιπου αρχειοθετημένου υλικού του στο σπίτι μου στη Βοστόνη. Επίκειται η δημοσίευση από την Αμερικανική Αρχαιολογική Εταιρία ενός μεγάλου μέρους του εν λόγω υλικού, βρήκα ωστόσο κι ένα κουτί που μου προξένησε τεράστια απορία και δεν ήθελα να το δει κανείς άλλος. Ήταν κλειδωμένο και μπόρεσα να βρω το κλειδί μόνο όταν σκέφτηκα να ψάξω στην αρμαθιά που ο καθηγητής κουβαλούσε πάντα μαζί του στην τσέπη του. Στο τέλος κατάφερα να το ανοίξω, αλλά μόλις το άνοιξα μου φάνηκε πως βρέθηκα απέναντι σ’ ένα μεγαλύτερο και πολύ δυσκολότερο εμπόδιο. Διότι ποιο νόημα μπορούσε να έχει το παράξενο πήλινο ανάγλυφο, τα αποσπασματικά, σημειωμένα με βιασύνη γράμματα, οι φλύαρες ασυναρτησίες και τα αποκόμματα που βρήκα μέσα; Μήπως τα τελευταία χρόνια ο θείος μου είχε γίνει εύπιστος κι είχε πέσει θύμα κάποιας απάτης; Αποφάσισα να μάθω περισσότερα για τον εκκεντρικό καλλιτέχνη που το γλυπτό του είχε ταράξει τον ήρεμο βίου ενός ηλικιωμένου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου