Με τον όρο «αρχέτυπο» εννοούμε κάθε τυπικό ή επαναλαμβανόμενο θέμα (π.χ. έρωτας-θάνατος), ανθρώπινο χαρακτήρα (π.χ. ο επαναστάτης νέος), ενέργεια (π.χ. το μοιρολόγισμα του νεκρού), εικόνα (π.χ. ο μαυροφορεμένος Χάρος), κατάσταση (π.χ. το μαράζι του ξενιτεμένου), αφηγηματικό σχέδιο ή οποιοδήποτε άλλο φαινόμενο, το οποίο επανέρχεται με τέτοια συχνότητα και επιμονή, ώστε κατά κάποιο τρόπο να θεωρείται παγκόσμιο.
Ο Αμερικανός μυθολόγος, συγγραφέας και καθηγητής Τζόζεφ Κάμπελ (1904-1987) υποστήριξε ότι όλες οι αφηγήσεις αποτελούν παραλλαγές ενός ενιαίου μύθου (μονομυθία) και ότι ενσωματώνουν θέματα και εικόνες που ανάγονται σε ορισμένες θεμελιώδεις καθολικές μορφές ή σταθερά σχήματα που απαντούν διαχρονικά σε όλους τους πολιτισμούς του κόσμου.
Στο βιβλίο του Ο ήρωας με τα χίλια πρόσωπα (1949) μελετά μια τέτοια αρχετυπική δομή, η οποία είναι δυνητικά ανιχνεύσιμη σε κάθε ιστορία, ανεξαρτήτως του τόπου και του χρόνου δημιουργίας της. Αυτή η δομική αρχή ονομάστηκε από τον ίδιο «Ταξίδι του ήρωα».
Κατά τον Κάμπελ, πίσω απ’ όλες τις ιστορίες βρίσκεται πάντα το οργανωτικό σχήμα ενός ταξιδιού: το κεντρικό πρόσωπο (ο ήρωας) ξεκινά την περιπέτεια μιας αναζήτησης, που θα τον απομακρύνει από τον οικείο κόσμο και, μέσα από εμπόδια και επώδυνες δοκιμασίες, θα τον οδηγήσει στον τελικό προορισμό, που είναι ακριβώς η σωτηρία του λαού του και μαζί η ωριμότητα και η κατάκτηση της δικής του αυτογνωσίας.
Το σχήμα του ταξιδιού δεν περιορίζεται μόνο στις τυπικά ηρωικές αφηγήσεις αλλά διευρύνεται για να συμπεριλάβει την ίδια τη ζωή. Για τον Κάμπελ, το ταξίδι είναι συνώνυμο της ζωής. Δηλώνει την αναζήτηση –ουσιαστικά ατέρμονη– που ξεκινά κάθε άνθρωπος και την πορεία που διαγράφει, προκειμένου να κατανοήσει τον εαυτό του και να συλλάβει το νόημα της ίδιας του της ύπαρξης.
Από αυτή την άποψη, ήρωας είναι ο κάθε άνθρωπος.
"Ο ήρωας με τα χίλια πρόσωπα" που εκδόθηκε το 1949, έτυχε αμέσως ευρείας αποδοχής και στο πέρασμα του χρόνου χαρακτηρίστηκε έργο κλασικό. ➤ Διαβαστε περισσοτερα...
"Ο ήρωας με τα χίλια πρόσωπα" που εκδόθηκε το 1949, έτυχε αμέσως ευρείας αποδοχής και στο πέρασμα του χρόνου χαρακτηρίστηκε έργο κλασικό. ➤ Διαβαστε περισσοτερα...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου