Τα Netsuke είναι μικρά παραδοσιακά ιαπωνικά γλυπτά, συνήθως από ελεφαντόδοντο ή ξύλο, των οποίων η προέλευση χρονολογείται πιθανώς από τον 15ο αιώνα. Χρησίμευαν για να ασφαλίζουν μικρά δοχεία ή αντικείμενα στη ζώνη.
Αυτά τα μικρά γλυπτά είχαν δύο τρύπες μέσω των οποίων περνούσε ένα μεταξωτό κορδόνι και προορίζονταν να στερεώσουν στη ζώνη του κιμονό το κουτί του φαρμάκου, ή το κουτί του καπνού, ή την παραδοσιακή ιαπωνική θήκη της πίπας.
Τα ιαπωνικά κιμονό δεν είχαν τσέπες, έτσι μικρά αντικείμενα τοποθετούνταν σε δοχεία τα οποία δένονταν στα κιμονό με ένα κουμπί (netsuke da ne, "ξύλο" και tsuke, "κουμπί").
Χρησιμοποιήθηκαν επίσης και ως στολίδια, ειδικά τα netsuke. Τα netsuke με τις τρισδιάστατες φιγούρες εξαπλώθηκαν τον 18ο αιώνα. Η αυξανόμενη ζήτηση για τα netsuke οφείλεται στο γεγονός ότι οι έμποροι του καπνού, έγιναν η κυρίαρχη τάξη στις αρχές του 18ου αιώνα: από την εποχή των πρώτων Πορτογάλων που εισήγαγαν τον καπνό στις αρχές του 17ου αιώνα, το να είσαι καπνιστής έγινε πολύ δημοφιλές, ιδίως μεταξύ εμπόρων, καλλιτεχνών και τεχνιτών, και το κάπνισμα έγινε τελετουργικό πριν από όλες τις εμπορικές συναντήσεις. Όπως και με την τελετή του τσαγιού, τα αξεσουάρ καπνίσματος θαυμάζονταν, και τα netsuke άρχισαν να χρησιμοποιούνται ευρέως.
Μετάβαση από λειτουργικό αντικείμενο σε αντικείμενο τέχνης
Κατά την περίοδο Meiji (1867-1912) η Ιαπωνία άνοιξε τις πόρτες της στη Δύση. Η ταυτόχρονη πολιτική και κοινωνική αναταραχή χτύπησε και αφαίρεσε το παραδοσιακό ιαπωνικό ένδυμα, το κιμονό.
Ωστόσο, οι χαράκτες ελεφαντόδοντου δεν εξαφανίστηκαν και άρχισαν να εργάζονται κυρίως για την ξένη αγορά. Από τότε που η Ιαπωνία έλαβε μέρος στην Παγκόσμια Έκθεση του Παρισιού το 1867 και στην Παγκόσμια Έκθεση της Βιέννης το 1873, οι ιαπωνικές τέχνες και αντικείμενα έγιναν της μόδας και τα netsuke έλαβαν μεγάλη προσοχή.
Τα netsuke απεικόνιζαν γενικά διάσημους ανθρώπους, ζώα (χαριτωμένα λαγουδάκια ήταν πολύ δημοφιλή), φυτά, θεότητες, μυθικά θηρία και σεξ.
Τα πορνογραφικά γλυπτά ήταν γνωστά ως shunga netsuke. Στην Ιαπωνία μια ευτυχισμένη σεξουαλική ζωή είχε από καιρό συσχετιστεί ως μέσο προστασίας από την κακή τύχη. Ένα σπίτι με shunga netsuke πάνω από το παράθυρό του θα προστατευόταν από την φωτιά. Ένας στρατιώτης που τα φορούσε θα προστατευόταν στη μάχη. Η κατοχή ενός shunga netsuke σήμαινε γονιμότητα και επιτυχία. Σήμερα αυτή η πτυχή των shunga netsuke είναι λιγότερο σημαντική καθώς αυτά τα γλυπτά μπορούν να πουληθούν για αρκετές εκατοντάδες έως χιλιάδες δολάρια σε μια δημοπρασία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου