Αγκιτπρόπ ή αγκίτ-προπ ονομάζεται η πολιτική στρατηγική που χρησιμοποιεί μια σειρά από τακτικές για τη διάδοση ιδεών, τεχνικές που αποσκοπούν να επηρεάσουν την κοινή γνώμη ωστε να κινητοποιηθεί υπέρ κάποιων σκοπών ή στόχων. Ο όρος χρησιμοποιείται κυρίως για τις μεθόδους που εφαρμόστηκαν στη Σοβιετική Ένωση.
Η μετάδοση των μαρξιστικών θεωριών είχε ανατεθεί στο Τμήμα Προπαγάνδας, το οποίο αποτελούσε τμήμα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης. Το Ρωσικό Τηλεγραφικό Πρακτορείο (γνωστό ως Ρόστα), με έδρα τη Μόσχα, έγινε ο σημαντικότερος οργανισμός προπαγάνδας.
Ο όρος προήλθε από τη σύντμηση των λέξεων αγκιτάτσια και προπαγάνδα. Ο Ρώσος μαρξιστής θεωρητικός Γκεόργκι Πλεχάνοφ (1857–1918) όρισε ως προπαγάνδα τη διάδοση πολλών ιδεών σε μια μικρή ομάδα ανθρώπων και ως αγκιτάτσια τη διάδοση μιας ιδέας σε μια μεγάλη μάζα.
Οι αφίσες που δημιουργούσαν οι ομάδες καλλιτεχνών σε κάθε μεγάλη πόλη, ήταν γνωστές ως προθήκες Ρόστα και είχαν λαμπρά χρώματα. Οι ομιλίες και οι συγκεντρώσεις συνοδεύονταν από τις αφίσες αυτές.
Στην ύπαιθρο, ειδικά τρένα, ζωγραφισμένα με επαναστατικές εικόνες, μοίραζαν τη μπολσεβίκικη φιλολογία. Τα τρένα αυτά μετέφεραν κινητά τυπογραφεία, ικανά να τυπώσουν εφημερίδες σε 15.000 αντίτυπα, αλλά και βιβλιοπωλεία. Επιπλέον, μερικά περιείχαν και κινηματογράφους, με 150 περίπου καθίσματα.
Το 1920 υπήρχε κι ένα πλοίο αγκιτπρόπ, το οποίο έκανε περιηγήσεις στο Βόλγα και τον Κάμα.
Παράλληλα, αναπτύχθηκε ένα είδος θεάτρου, το οποίο ήταν γνωστό για τους χονδροειδείς εμπαιγμούς του και τους μονόπλευρους χαρακτήρες. Το πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα αποτελεί η θεατρική κολεκτίβα Μπλε Μπλούζα (Синяя блуза, Sinyaya Bluza), που ιδρύθηκε το 1923 και μέχρι το 1927 περιλάμβανε 5.000 θιάσους με 100.000 μέλη, στη Σοβιετική Ένωση.
Τα συνθήματα του χρησιμοποιούνταν ήταν απλοϊκά, ώστε να διαδώσουν τις μπολσεβίκικες θεωρίες στις μάζες, που ως επί το πλείστον ήταν αναλφάβητες. Για παράδειγμα υπήρχαν αφίσες που καλούσαν το λαό να εργαστεί με το όπλο παρά πόδας ή που ζητούσαν από τις εργάτριες και τις αγρότισσες να συνταχθούν με τους άντρες υπό την κόκκινη σημαία και να τρομοκρατήσουν την μπουρζουαζία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου